Spannende Films

Voor een algemene inleiding over deze 'opvoedingsectie' klik op het voetgangersbord in de linkerbalk. Voor beter begrip van de terminologie lees eerst de informatielijn.

Ik ben inmiddels zo ver om te stellen dat sprookjes en tekenfilms uitstekende voorbeelden leveren van hoe wij stukje bij beetje onze kinderen gestoorde gedachtepatronen aanleren, zonder dat we ons daar zelf nou echt bewust van zijn. Op deze pagina wil ik een aantal thema's de revue laten passeren met de bedoeling dat we misschien in staat zijn om een alternatief op te zetten, want 'jong geleerd is oud gedaan' geldt natuurlijk ook voor de gestoorde gewoontes die wij kinderen met de paplepel ingeven. De eerste stap lijkt me bewustwording.

BANG ZIJN IS LEUK
In veel films wordt bewust angst aangewakkerd. Dit gebeurt dan vaak doordat een 'slechterik' iets gemeens doet. In de film 'Lion King' bijvoorbeeld vermoordt Scar zijn broer de leeuwenkoning na een scene waarin de koning door toedoen van deze scar in een 'stormloop' van runderen terecht is gekomen om zijn zoontje te redden. Hij snijdt zelfs nog zijn poten open om hem de dood in de jagen. Een eind verderop worden er allerlei zwarte beelden, enge schaduwvallen, botten en schedels gebruikt om een lugubere sfeer te scheppen.

Op een of andere manier hebben wij het idee dat het spannend en leuk is om bang gemaakt te worden. Een van de zogenaamde kleefgebieden waarover in de informatielijn wordt gesproken is die van 'angst'. Het lijkt allemaal erg onschuldig zo'n tekenfilmpje, maar ik denk dat ze jonge kinderen indoctrineren op een manier die ongezond is, niet alleen voor hun geestelijke huishouding, maar ook voor hun biologische.

Waar komt toch dat idee vandaan dat 'bang zijn' prettig is? Je kunt er van alles voor verzinnen, maar daar wil ik nu verder geen tijd in investeren. Ik kies voor een meer pragmatische aanpak: als je je systeem opent voor het 'concept' angst en bang zijn, dan staat dat gelijk aan het injecteren van je lichaam met een bepaalde dosis gif. Ik zie niet in waarom ik vrijwillig mezelf en mijn lichaam wil blootstellen aan dit soort vibraties, en dan ook nog eens in het kader van amusement. Het is geen makkelijke gedachtelijn om te doorbreken, maar stel je eens voor dat je besluit het helemaal niet gezellig en leuk te vinden om gevoelens van angst en bangheid in je systeem toe te laten. Waarom zou je immers jezelf en je systeem daar tijdelijk mee vergiftigen?

Mijn voorstel zou dan ook zijn om een film meteen te stoppen zodra je je van dit soort gevoelens gewaar wordt. Maar word je dan niet een 'gevoelig mietje' die overal voor wegvlucht? Die overal bang voor is? Ik denk dat de dynamiek juist geheel anders is: door niet langer toe te staan dat je jezelf vergiftigd door angst en bangheid in je systeem toe te laten toon je respect voor je lichaam en je geest. Het is niet een kwestie van niet durven kijken maar een kwestie van niet willen kijken omdat het gif in je systeem spuit. Door dit soort gedachtenhygiëne blijft er meer ruimte over voor meer constructieve gedachten en gevoelens. Je bent niet bang om bang te worden, maar je investeert je energie liever in wat anders. Je zou tegen je kind kunnen zeggen: als jij het helemaal niet leuk vindt om bang te zijn, dan zetten we gewoon de film af dan gaan we wat anders doen. Het is niet stoer om een enge film te durven afkijken, eerder slecht voor je systeem.

WRAAK NEMEN IS NIET VERKEERD
Een ander belangrijk thema dat vaak terugkomt in allerlei (teken)films is het idee van wraak. Om het voorbeeld van de Leeuwenkoning maar weer eens te nemen: aan het eind wordt Scar, de gemene broer verscheurd door hyena's. Dit wordt ingepakt op zo'n manier dat het rechtvaardig is: het is goed dat die gemenerik vermoord wordt, want hij heeft zelf ook iemand vermoord. Het is een beetje dat idee dat het rechtvaardig was om Saddam Hoessein op te hangen omdat hij zoveel mensen vermoord heeft.

Het is een thema dat een centrale rol speelt in veel politiefilms zoals de klassiekers Death Wish, Dirty Harry en al die andere films waar in het begin op een gruwelijke manier een lief persoon wordt gedood waarna de vriend of vriendin op jacht gaat naar de verschrikkelijke moordenaar, die onderweg nog een paar moorden pleegt om uiteindelijk zelf op een nog gruwelijkere manier aan zijn eind te komen. Gedurende dat soort films wordt het gevoel aangewakkerd van 'boos zijn' en het verlangen van 'wraak'. Ironisch genoeg openen we op deze manier onszelf voor dezelfde vibratie gedachten als van die verschrikkelijke moordenaars of verkrachters in die films.

In het dagelijkse leven uit zich dit gedachtenpatroon in uitspraken als: "Opgeruimd staat netjes" en "Ze zouden ze allemaal tegen de muur moeten zetten", "Met dat soort mensen heb ik geen medelijden" en "Maakt hem maar kapot". Je kunt er zelf misschien ook nog wel een paar verzinnen.

Het nadeel van het ophemelen van het 'wraak nemen is goed'-idee is dat je jezelf opnieuw inspuit met een gedachtencocktail die niet bevordelijk is voor je systeem. Je creëert allerlei zwarte gedachten die weinig met een ascenderend perspectief te maken hebben. Het schijnt namelijk zo te werken dat als jij schadelijke gedachten richt op een ander, dat je dezelfde schadelijkheid ook in je cellen inspuit.

Goed, iedereen heeft natuurlijk het recht dat soort zaken te denken, maar het wordt al snel dubieuzer als we dit soort gedachtengewoonten ook stilzwijgend overdragen aan onze kinderen die dat dan maar overnemen, want papa en mama denken er immers ook zo over.

Een alternatief zou kunnen zijn om de film af te zetten en te gaan praten over de mogelijke beweegredenen van de stouterikken (of moordenaars). Misschien kun je je kind ook bewust maken van de mogelijkheid dat haar gevoelens van wraak veel lijken op die gevoelens die 'moordenaars' ook hebben. Als je bij jezelf gevoelens van wraak voelt opkomen is het misschien handig om te denken dat je je eigen systeem aan het vergiftigen bent. Dit is niet gelijk aan het lijdzaam toezien en het accepteren van het schadelijke gedrag van anderen. Mensen moeten gestraft worden voor wat ze misdaan hebben. Het gaat mij hier vooral om het activeren van wraakgevoelens, gevoelens van boosheid en onrecht als vorm van amusement. Daar zit je lichaam toch niet op te wachten?

DODEN, VECHTEN EN ACHTERVOLGINGEN
Ook vinden er in de leeuwenkoning enkele gevechten en spannende achtervolgingen plaats. Ook hier geldt weer dat wij onze kinderen aanleren dat het leuk is om te kijken naar mensen of dieren die met elkaar vechten en elkaar doden. Dat is goed amusement en dan vooral als de goede wint en de slechte verliest of sterft. Ook ondersteunen we graag het concept 'spannende achtervolgingen': daar investeren we ook zonder aarzelingen onze aandacht en energie in.

Wellicht is er wel een principe werkzaam dat stelt dat je datgene voedt wat je aandacht geeft, en dan vooral emotioneel geladen aandacht. Door steeds maar weer te blijven kijken naar vechtscenes en achtervolgingen zou je impliciet wel eens kunnen zeggen dat het goed is om te vechten en elkaar te achtervolgen met kwade bedoelingen. Ook vechtscenes en achtervolgingen drijven op angst, de angst gedood te worden.

CONCLUSIE
Eigenlijk is het toch wel erg triest dat we onze kinderen al op steeds jongere leeftijd introduceren met concepten als angst en bang zijn als amusementsuiting, spanning is leuk, wraak nemen is zo gek nog niet (hij pakt hem nog wel terug!), gevechten en achtervolgingen zijn ook geinig om naar te kijken.

Al in het begin van de informatielijn wordt gesproken over het versuffende en verlammende effect van extern amusement. Als we de dynamieken zouden doorzien en daarbij ook de schadelijkheid ervan, zou er wellicht een grotere kans ontstaan om gapend de tv uit te zetten steeds wanneer de bovengenoemde thema's worden aangeboden. Wellicht is het gezonder voor ons lichaam om op dat soort momenten naar buiten te gaan om een wandelingetje te maken. Je zou je kunnen openen voor de mogelijkheid dat je zelf het vermogen hebt om onschadelijke en prettige gedachten te produceren die eigenlijk veel krachtiger en beter voelen dan welke spannende (teken)film ook.